Trên hành trình đồng hành cùng con phục hồi và hòa nhập, ba mẹ chính là nhân tố quan trọng hàng đầu, quyết định phần lớn đến sự thành công của quá trình can thiệp cho trẻ đặc biệt như trẻ tự kỷ, tăng động giảm chú ý, chậm phát triển, rối loạn phát triển. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, 80% thành công của trẻ đến từ sự đồng hành bền bỉ và đúng đắn của gia đình, trong đó vai trò của ba mẹ là trung tâm. Trong khi đó, giáo viên can thiệp và chuyên gia chỉ chiếm khoảng 20% trong tổng thể quá trình phục hồi.
Vì Sao Ba Mẹ Là Nhân Tố Then Chốt Trong Việc Phục Hồi Cho Trẻ?
1. Ba mẹ là người gần gũi và yêu thương con nhất
Không ai có thể hiểu, quan sát và tiếp cận con nhiều như ba mẹ. Sự yêu thương vô điều kiện, sự kiên nhẫn và hy sinh của ba mẹ là nền tảng vững chắc giúp trẻ có môi trường ổn định để phát triển. Ba mẹ chính là “chuyên gia đầu tiên” của con – là người nắm rõ từng biểu hiện nhỏ nhất, và từ đó đưa ra những quyết định quan trọng cho quá trình can thiệp.
2. Ba mẹ là người thực hiện các can thiệp mỗi ngày
Mọi chương trình can thiệp, dù được thiết kế bài bản đến đâu, nếu chỉ diễn ra vài buổi mỗi tuần tại trung tâm mà không được duy trì tại nhà, thì hiệu quả sẽ rất hạn chế. Chính ba mẹ là người có thể giúp con luyện tập, củng cố kỹ năng và xây dựng môi trường hỗ trợ mỗi ngày. Sự kiên trì và nhất quán của ba mẹ sẽ giúp con tiến bộ rõ rệt.
3. Gia đình là môi trường phát triển đầu tiên và quan trọng nhất của trẻ
Trẻ tiếp xúc nhiều nhất với ba mẹ và người thân trong gia đình. Từ lời nói đầu tiên đến cách ứng xử xã hội, tất cả đều bắt đầu từ gia đình. Một môi trường đầy tình yêu thương, sự thấu hiểu và hỗ trợ đúng cách sẽ giúp con phát triển về mặt tâm lý, cảm xúc và xã hội – những nền tảng quan trọng để trẻ hòa nhập cộng đồng sau này.
Những Sai Lầm Thường Gặp Ở Ba Mẹ Và Hậu Quả Khó Lường
-
Chối bỏ thực trạng của con: Nhiều ba mẹ không chấp nhận con mình có vấn đề, cho rằng “chậm chút rồi sẽ biết”, hoặc “hồi nhỏ bố mẹ cũng thế”. Việc trì hoãn chẩn đoán và can thiệp khiến trẻ bỏ lỡ giai đoạn vàng từ 0–6 tuổi.
-
Phó mặc hoàn toàn cho chuyên gia: Một số ba mẹ cho rằng chỉ cần đưa con đến trung tâm can thiệp là đủ, mà quên mất rằng sự tham gia của ba mẹ mới là điều quan trọng nhất.
-
Thiếu sự chuẩn bị về tâm lý: Khi biết con có vấn đề, ba mẹ dễ rơi vào hoang mang, phủ nhận, hoặc trầm cảm, từ đó thiếu sự tỉnh táo để đưa ra các quyết định đúng đắn.
Ba Mẹ Cần Làm Gì Để Đồng Hành Hiệu Quả Cùng Con?
1. Chấp nhận và xác định rõ thực trạng của con
Việc chấp nhận con có những khó khăn là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Đừng giấu giếm, đừng tự trấn an bằng những lời khuyên thiếu căn cứ. Hãy đến những cơ sở uy tín để được đánh giá và tư vấn chính xác.
2. Trang bị kiến thức và kỹ năng
Ba mẹ cần chủ động học hỏi, tham khảo ý kiến từ các chuyên gia, đọc sách, tham gia hội thảo hoặc nhóm phụ huynh. Việc nắm rõ đặc điểm của rối loạn mà con đang gặp phải sẽ giúp ba mẹ phối hợp tốt hơn trong việc thực hiện can thiệp.
3. Xây dựng tâm lý vững vàng
Can thiệp cho trẻ đặc biệt là một hành trình dài và đòi hỏi nhiều nỗ lực. Ba mẹ cần có tâm lý sẵn sàng, không nản chí, không so sánh con với những đứa trẻ khác, mà hãy theo dõi sự tiến bộ của chính con mình.
4. Can thiệp sớm – không để lỡ cơ hội vàng
Việc can thiệp trước 6 tuổi là vô cùng quan trọng. Càng can thiệp sớm, khả năng phục hồi và hòa nhập của trẻ càng cao. Hãy đừng chờ đến khi trẻ vào lớp Một mới bắt đầu hành động – lúc đó có thể đã quá muộn.
Kết Luận
Vai trò quan trọng hàng đầu của ba mẹ trong việc phục hồi cho trẻ tự kỷ, tăng động, giảm chú ý, chậm phát triển là không thể thay thế. Ba mẹ không chỉ là người nuôi dưỡng mà còn là người dẫn dắt con trên hành trình hòa nhập với cuộc sống. Tình yêu thương, sự hiểu biết và kiên trì của ba mẹ sẽ là “liều thuốc đặc biệt” giúp con vượt qua những khó khăn và vươn lên từng ngày.
👉 Hãy bắt đầu từ hôm nay – chấp nhận con, học hỏi vì con, đồng hành trọn vẹn với con!
