1. Giới thiệu
Có những trẻ tự kỷ biết đọc sớm ngay từ khi 3 – 5 tuổi. Các con có thể đọc thành thạo chữ cái, câu chuyện, thậm chí cả một đoạn văn dài. Điều này khiến nhiều ba mẹ bất ngờ và nghĩ rằng con đang phát triển vượt trội. Tuy nhiên, khả năng đọc sớm không đồng nghĩa với việc con hiểu nội dung câu chuyện hoặc nắm bắt ý nghĩa ngôn ngữ, tình tiết trong đó.
Vậy trẻ tự kỷ biết đọc sớm ba mẹ cần làm gì để phát huy thế mạnh này từ đó giúp con phát triển tất cả các lĩnh vực?
2. Vì sao trẻ tự kỷ có thể biết đọc sớm?
-
Trẻ tự kỷ thường có sự tập trung cao vào những sở thích đặc biệt, trong đó có chữ cái, ký hiệu, số.
-
Việc lặp đi lặp lại hình ảnh và chữ giúp trẻ ghi nhớ nhanh.
-
Tuy nhiên, trẻ nhiều khi chỉ đọc máy móc, không hiểu nghĩa câu chuyện, tình huống hay cảm xúc nhân vật.
Chính vì thế, thay vì mừng vội, ba mẹ cần tận dụng lợi thế này để con phát triển cân bằng cả ngôn ngữ, nhận thức, hành vi và kỹ năng xã hội.
3. Ba mẹ cần làm gì để phát huy thế mạnh đọc sớm của trẻ tự kỷ?
3.1. Kết hợp chữ viết với hình ảnh để phát triển nhận thức
Ví dụ: khi dạy con về “con gà”, ba mẹ nên đưa hình ảnh con gà và chữ “con gà” kèm theo. Cách này giúp trẻ vừa nhận biết hình ảnh vừa gắn kết từ ngữ, tạo nên sự hiểu biết thực tế.
3.2. Ứng dụng chữ viết trong sinh hoạt hằng ngày
-
Ghi chú ở nhà vệ sinh nam – nữ kèm hình minh họa để con dễ phân biệt.
-
Dán nhãn đồ vật trong nhà: bàn, ghế, cửa, tủ lạnh... để con nhận diện và mở rộng vốn từ.
3.3. Hỗ trợ hành vi và kỹ năng xã hội bằng chữ và hình
-
Khi dạy con hành vi đúng trong lớp: “Không chạy nhảy lung tung”, “Ngồi ngoan tay đẹp” → ba mẹ có thể vừa sử dụng hình ảnh minh họa, vừa thêm dòng chữ ngắn gọn.
-
Nếu con hay đánh bạn, hãy dùng tranh “không đánh bạn” kèm chữ mô tả để con ghi nhớ và điều chỉnh hành vi.
3.4. Tận dụng chữ để dạy kỹ năng tự lập
Ví dụ dạy kỹ năng rửa tay:
-
Bước 1: Làm ướt tay
-
Bước 2: Lấy xà phòng và tạo bọt
-
Bước 3: Xả nước
-
Bước 4: Khóa vòi nước
-
Bước 5: Lau khô tay
Mỗi bước nên kèm tranh minh họa + chữ viết để trẻ dễ nhớ và thực hành.
3.5. Kết hợp với phương pháp “câu chuyện xã hội”
Ba mẹ có thể viết những mẩu chuyện ngắn kèm tranh về tình huống thường gặp:
-
“Bé Bi ngồi vào bàn học cùng các bạn”
-
“Bé Bi xếp hàng chờ đến lượt”
-
“Bé Bi không đánh bạn, bé Bi chơi cùng bạn”
Cách này giúp trẻ vừa đọc vừa hình dung được hành vi đúng trong đời sống thực tế.
3.6. Hỗ trợ học tập bằng chữ viết
Với môn toán hoặc các môn học khác, ngoài giảng giải bằng lời, ba mẹ nên viết các bước ngắn gọn để trẻ vừa đọc vừa ghi nhớ. Điều này đặc biệt hữu ích khi trẻ khó tập trung nghe giảng.
4. Lợi ích khi ba mẹ tận dụng khả năng đọc sớm của trẻ tự kỷ
-
Giúp trẻ hiểu ngôn ngữ sâu hơn, không chỉ dừng ở việc đọc chữ.
-
Phát triển kỹ năng xã hội và hành vi đúng đắn.
-
Tăng cường nhận thức và kỹ năng tự lập.
-
Giúp con học tập hiệu quả hơn nhờ sự kết hợp giữa chữ viết – hình ảnh – trải nghiệm.
5. Kết luận
Khả năng biết đọc sớm ở trẻ tự kỷ là một lợi thế, nhưng nếu ba mẹ chỉ dừng lại ở việc khen ngợi con biết đọc chữ thì sẽ bỏ lỡ cơ hội quan trọng. Thay vào đó, ba mẹ cần biết cách tận dụng thế mạnh này để dạy con ngôn ngữ, hành vi, kỹ năng xã hội và kiến thức học tập.
Như vậy, trẻ tự kỷ biết đọc sớm ba mẹ cần làm gì để phát huy thế mạnh này từ đó giúp con phát triển tất cả các lĩnh vực chính là: kết hợp chữ viết với hình ảnh, ứng dụng vào sinh hoạt – học tập – hành vi, từ đó giúp con phát triển toàn diện và hòa nhập tốt hơn.
👉 Bạn có muốn mình viết thêm dàn ý rút gọn (ngắn hơn, súc tích) để bạn dùng làm bài