Nhiều ba mẹ chia sẻ rằng mình đã áp dụng rất nhiều phương pháp, kể cả những chiến lược do chuyên gia gợi ý, nhưng kết quả vẫn không như mong đợi.
Trong phát triển ngôn ngữ cho trẻ, chiến lược bình luận thường được khuyên dùng thay cho việc đặt quá nhiều câu hỏi. Tuy nhiên, có những trường hợp ba mẹ áp dụng nhưng con vẫn chưa tiến bộ.
Vậy nguyên nhân vì sao ba mẹ hỗ trợ cho con chưa thành công với chiến lược bình luận?
Hãy cùng phân tích các lý do phổ biến dưới đây.
1. Bình luận không đúng trọng tâm
Một nguyên tắc quan trọng trong chiến lược bình luận là nói đúng vào điều trẻ đang quan tâm.
-
Ví dụ: Con đang xoay tròn bánh xe, nhưng ba mẹ lại nói: “Ô, xe màu đỏ chạy nhanh quá!”.
Lúc này, trẻ không chú ý đến màu sắc hay tốc độ, mà chỉ đang tập trung vào bánh xe xoay tròn.
✅ Cách đúng: Nói ngắn gọn, đúng ý trẻ: “Bánh xe xoay tròn” hoặc “Xoay xoay tròn”.
Điều này giúp trẻ thấy ba mẹ thực sự quan sát và đồng điệu với mối quan tâm của mình.
2. Nói quá nhanh hoặc quá dài
Trẻ cần thời gian để nghe – xử lý – hiểu câu nói của ba mẹ. Nếu ba mẹ nói quá nhanh hoặc câu quá dài, trẻ dễ bị “quá tải thông tin” và bỏ lỡ ý chính.
Nguyên tắc: Nói ngang hoặc cao hơn 1 bậc so với trình độ ngôn ngữ của trẻ.
-
Nếu trẻ chưa nói được từ nào → Bình luận bằng 1–2 từ.
-
Nếu trẻ nói được từ đơn → Bình luận bằng 2–3 từ.
Ví dụ:
-
Trẻ đang chơi bóng rổ → “Bóng rổ vui” hoặc “Con chơi bóng rổ”.
-
Tránh nói: “Ô, con đang chơi bóng rổ vui quá, cho mẹ chơi với nhé!” (quá dài).
3. Chỉ nói một chiều, không chờ phản hồi
Chiến lược bình luận không phải là “độc thoại” của ba mẹ.
Nếu ba mẹ chỉ nói liên tục mà không chờ trẻ phản ứng, trẻ sẽ khó học được cách giao tiếp qua lại.
Ví dụ:
-
Ba mẹ nói, trẻ nhìn hoặc cười → đó là một phản ứng giao tiếp.
-
Hãy dừng lại, mỉm cười hoặc chờ trẻ thể hiện thêm, thay vì lập tức nói câu tiếp theo.
4. Thiếu giọng điệu, cảm xúc và biểu cảm
Trẻ nhỏ rất nhạy cảm với giọng nói, nét mặt và cử chỉ. Nếu ba mẹ bình luận bằng giọng đều đều, không có cảm xúc, trẻ dễ mất hứng thú.
Ví dụ:
-
Trẻ đang xếp hình ngôi nhà → Hãy nói với cảm xúc:
“Wow, con xếp giỏi quá!” (giọng vui, nét mặt tươi, ánh mắt tràn đầy sự tự hào).
Điều này giúp câu nói thu hút và giữ sự chú ý của trẻ.
5. Chưa xác định rõ mục tiêu của chiến lược bình luận
Mục đích cốt lõi của chiến lược bình luận là cung cấp vốn từ cho trẻ một cách tự nhiên, đúng lúc, đúng ý trẻ.
Vì vậy, ba mẹ cần:
-
Chọn từ/câu ngắn gọn, dễ hiểu.
-
Tập trung vào hoạt động trẻ đang thực hiện.
-
Kết hợp giọng điệu + biểu cảm + chờ phản hồi.
💡 Kết luận
Nếu ba mẹ thấy mình áp dụng chiến lược bình luận mà vẫn chưa thành công, hãy kiểm tra lại các yếu tố:
-
Có nói đúng trọng tâm không?
-
Câu nói có phù hợp với trình độ ngôn ngữ của trẻ không?
-
Có chờ phản hồi từ trẻ không?
-
Có sử dụng giọng điệu và cảm xúc thu hút không?
Khi thực hiện đúng, chiến lược bình luận sẽ trở thành cầu nối tuyệt vời giúp con tăng vốn từ, phát triển ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp một cách tự nhiên.
